"Volgens recent onderzoek is het wantrouwen met 7% gestegen. Het relativeringsvermogen zakte naar een naoorlogs dieptepunt"
Wim de Bie
Na de dikke minnen van 2022, beleefden de meeste beleggingscategorieën een goede jaarstart. Aandelen, obligaties, goud en zelfs crypto’s stegen. Onze gebalanceerde huisportefeuille sloot het eerste kwartaal af met een rendement van +4,3%. In Grafiek 1 is te zien dat onze Optimale Mix zich uitstekend staande hield in vergelijking met aandelen en obligaties. De koersen op de financiële markten kabbelden echter niet rustig voort. Het eerste kwartaal verliep volatiel. Inflatie, centrale bank beleid, problemen in de bankensector en de oorlog in Oekraïne hielden de gemoederen bezig. In het vervolg van deze Strategiebrief staan we stil bij de recenteontwikkelingen en de gevolgen daarvan op de financiële markten en de door ons beheerde portefeuilles. Ook blikken we vooruit en bespreken we onze verwachtingen rondom inflatie en centrale bank beleid
Rendementen eerste kwartaal
In Tabel 1 is te zien dat de meeste beleggingsgraadmeters stegen in het eerste kwartaal.
Het loslaten van de coronamaatregelen in China en beter dan verwachte economische cijfers uit de Verenigde Staten en de eurozone, zorgden voor een positief sentiment in het eerste kwartaal. De olieprijs was de dissonant in bovenstaand overzicht. Echter, lagere energieprijzen waren voor de economie en voor het afremmen van de inflatie meer dan welkom. De lagere olieprijs verpestte de sfeer op de beurs dan ook niet. Niet alleen de olieprijs, maar ook de gasprijs daalde flink. Het termijncontract voor levering van gas over één maand daalde in het eerste kwartaal met 36,5%. De zachte winter en de zoektocht naar alternatieven voor Russisch gas betaalden zich uit. Dit gaf lucht aan huishoudens, maar ook aan veel (industriële) ondernemingen in de eurozone. De Europese aandelenbeurzen profiteerden van deze meevaller en versloegen aandelen uit de Verenigde Staten en de opkomende markten. De door ons beheerde portefeuilles zijn overwogen belegd in (cyclische) Europese aandelen en profiteerden van deze ontwikkeling.
In februari bleek de inflatie nog hardnekkig hoog, maar de lagere energieprijzen zorgden voor lager dan verwachte inflatiecijfers in maart. In Grafiek 2 is te zien dat de inflatie in zowel de Verenigde Staten als in de eurozone gepiekt lijkt te hebben.
In de eurozone zakte de inflatie van 8,5% in februari naar 6,9% in maart. Energieprijzen daalden weliswaar in de jaar op jaar vergelijking, maar andere componenten stegen. De prijzen voor voedsel en drank stegen bijvoorbeeld met 15,4% ten opzichte van een jaar geleden en in de dienstensector stegen de prijzen met 5%, mede als gevolg van de krappe arbeidsmarkt. Bovendien kan de energieprijsdaling wel eens van korte duur zijn. Aan het begin van het tweede kwartaal kondigde de OPEC+ namelijk aan de olieproductie met één miljoen vaten per dag te verminderen. Wij juichen daarom niet te vroeg dat de inflatie bedwongen is. Centrale banken zullen dat ook niet doen, want de geldontwaarding is nog altijd hoger dan de streefinflatie van 2%.
De dalende inflatietrend geeft centrale banken voorlopig echter wel de ruimte om het tempo en de omvang van de renteverhogingen te verlagen. De speelruimte om de rente verder te verhogen lijkt sowieso beperkter geworden. Wij hebben regelmatig betoogd dat de effecten van verkrappend monetair beleid met een vertraging van circa twaalf maanden doorwerken in de economie. De problemen in de bankensector zijn hier de eerste openbaring van. Omdat de centrale banken uiteindelijk commerciële banken die in de problemen raken ondersteunen, lijken verdere renteverhogingen een schot in de eigen voet voor de Federal Reserve en ECB. De afweging tussen prijsstabiliteit en stabiliteit van de financiële sector is geen sinecure voor de dames en heren centrale bankiers. Wij zijn onderwogen belegd in de financiële sector en ondervonden zodoende relatief weinig hinder van de problemen bij de banken. Onze beleggingen in edelmetalen profiteerden juist van de toegenomen onrust.
Blik vooruit
De komende kwartalen gaat verder duidelijk worden wat het effect van het verkrappende monetaire beleid is op de inflatietrend, op economische groei en ook op de financiële stabiliteit bij ondernemingen, consumenten en overheden. Wij verwachten dat de trend van afnemende inflatie de komende maanden doorzet, omdat de jaar op jaar vergelijkingen gunstig zullen uitvallen. In historisch perspectief is disinflatie goed voor zowel aandelen- als obligatierendementen. Tegelijkertijd zijn wij alert op de gevolgen van de gestegen rente voor de economie. Financieringslasten voor huizenkopers en ondernemers zullen hoger uitvallen. Centrale banken hebben tot nu toe in woord én daad duidelijk gemaakt dat inflatiebestrijding het hoofddoel van hun monetaire beleid is. Renteverlagingen lijken daarom voorlopig niet aan de orde. Pas als de economische groei dusdanig vertraagt dat de werkgelegenheid onder druk komt te staan, zal er gerept worden over eventuele renteverlagingen. Dat verwachten wij pas richting het einde van het jaar. De door ons samengestelde Optimale Mix is niet op één scenario geënt. Zowel in tijden van meevallende als tegenvallende nieuwstijding wensen wij waarde toe te voegen. Daarom hebben wij naast de aandelencomponent, ook veiligheidskleppen in de vorm van staatsobligaties en edelmetalen in portefeuille. De portefeuille past bij de huidige beleggingsomgeving. Zoals u van ons gewend bent, zullen wij de portefeuille aanpassen als de beleggingsomgeving verandert.
Ontwikkelingen Maatwerk
Met het oog op het doorwerken van het verkrappende beleid van centrale banken in de economie, de perikelen in de bankensector en de geopolitieke onrust als gevolg van Poetins oorlog, vonden wij het prudent het aandelengewicht af te bouwen. Dit deden wij door de positie in iShares Core S&P 500 UCITS ETF te reduceren. In het eerste kwartaal herstelden de meeste beleggingscategorieën van de forse dalingen in 2022. Technologieaandelen stegen bovengemiddeld. Deze sector heeft een relatief hoog gewicht in de Amerikaanse aandelenmarkt, daarom verkochten wij deze indextracker op de S&P 500.
Met de opbrengst kochten wij een kortlopende Nederlandse staatsobligatie, de Nederland 2% 07/2024. Dit deden wij, voordat de paniek rondom de banken uitbrak en rentestanden daalden. Het aanvangsrendement lag zodoende ruim boven de 3%!
Ontwikkelingen Optimix Duurzaam
Met het oog op het doorwerken van het verkrappende beleid van centrale banken in de economie, de perikelen in de bankensector en de geopolitieke onrust als gevolg van Poetins oorlog, vonden wij het prudent het aandelengewicht af te bouwen. Dit deden wij door de positie iShares MSCI USA SRI ETF te reduceren. In het eerste kwartaal herstelden de meeste beleggingscategorieën van de forse dalingen in 2022. Technologieaandelen stegen bovengemiddeld. Deze sector heeft een relatief hoog gewicht in de Amerikaanse aandelenmarkt, daarom verkochten wij deze indextracker op de S&P 500.
Met de opbrengst kochten wij een kortlopende Nederlandse staatsobligatie, de iShares Euro Govt 1-3 yr. Dit deden wij, voordat de paniek rondom de banken uitbrak en rentestanden daalden. Het aanvangsrendement lag zodoende ruim boven de 3%!
