Amsterdam, juni 2025
Dit is marketing materiaal
“No man should escape our universities without knowing how little he knows.”
J. Robert Oppenheimer
Op 2 mei werd door Financial Times columnist Robert Armstrong een nieuwe afkorting geïntroduceerd: de TACO-trade. Trump Always Chickens Out staat voor het patroon dat de president op veel van zijn uitspraken terugkomt waarna de aandelenkoersen snel herstellen. Ook in mei werden importheffingen wederom voor 90 dagen uitgesteld. Trump verlaagde de heffingen van 145% op Chinese producten naar 30% en die voor Europa van 50% werden al snel weer teruggeschroefd naar 10%. De markten lijken gewend te raken aan Trumps stellige uitspraken en ze steeds meer te laten overwaaien. Het risico op economische schade lijkt hiermee af te nemen. De economische data blijven ondertussen goed. De arbeidsmarkt blijft er goed bij liggen, inflatiecijfers voor zowel de Verenigde Staten (2,3%) als de eurozone (1,9%) liggen in de buurt van het streefcijfer van centrale banken en bedrijfswinsten blijven sterk. De aandelenmarkten reageerden positief op de TACO-trade en de gunstige economische cijfers en stegen wereldwijd met 7% in mei. De door ons beheerde portefeuilles profiteerden eveneens. Ondanks deze gunstige cijfers blijven wij voorlopig voorzichtig. In het vervolg van deze Strategiebrief vertellen we waarom de importheffingen en het grote overheidstekort nog steeds een risico vormen en staan we stil bij een belegging in kernenergie die de wind afgelopen maand, mede dankzij een decreet van Trump, flink in de zeilen had.
Onderschatting
Na de eerste schrik, gaan beleggers er nu vanuit dat de handelsoorlog zelfs zonder vredesbesprekingen beëindigd lijkt te worden. Ook Amerikaanse rechters oordeelden dat de meeste importheffingen niet zonder toestemming van het Congress opgelegd kunnen worden. Het is onwaarschijnlijk dat Trump en zijn economische ploeg zich hierbij neerleggen. Er zijn namelijk ook nog andere wetten die gebruikt kunnen worden. Zo vallen de importheffingen op auto’s, aluminium en staal namelijk onder een andere wet (het beschermen van de nationale veiligheid) welke wel rechtsgeldig zijn. De heffingen op aluminium en staal werden recent zelfs verdubbeld tot 50%. Wij vinden het nog te vroeg om de handelsoorlog als passé te beschouwen.
Het echte probleem
De importheffingen die de regering Trump hoopt te innen, spelen een belangrijke rol in het hanteerbaar houden van het Amerikaanse begrotingstekort. Nu DOGE, het programma onder leiding van Elon Musk, minder oplevert dan verwacht, Trump tijdelijke belastingverlagingen structureel wil maken en veel aan defensie wil uitgeven wordt voor dit jaar een begrotingstekort van 6% verwacht en voor 2026 en daarna van meer dan 7%. Obligatiebeleggers zijn daar duidelijk niet gerust op hetgeen we terugzien in oplopende kapitaalmarktrente. De rente op een Amerikaanse staatsobligatie met een looptijd van tien jaar
is dit jaar al met 0,75% gestegen en blijft, ondanks gunstige inflatiecijfers, rond de 4,5% liggen. Ook de daling van de Amerikaanse dollar is een gevolg van deze onrust.
Die stijgende kapitaalmarktrente zorgt ervoor dat een steeds groter deel van de federale overheidsbegroting naar rentebetalingen gaat. Inmiddels bedragen de rentebetalingen op de federale schuld 3,2% van het BBP, dat is hoog in historisch perspectief, zie Grafiek 1.
Om de rentebetalingen verder in perspectief te plaatsen biedt een vergelijking met andere overheidsuitgaven inzicht. In Grafiek 2 is de onderverdeling van de federale overheidsuitgaven afgebeeld.
Inmiddels wordt er meer geld besteed aan rentebetalingen dan aan gezondheidszorg of defensie. Het is niet verwonderlijk dat Trump er bij Federal Reserve voorzitter Powell op hamert de rente te verlagen. Echter, Powell kan alleen de korte rente verlagen, voor de lange rente spelen meer factoren een rol, zoals de risicopremie die beleggers eisen en de inflatieverwachting. In de nieuwe begrotingsvoorstellen die president Trump momenteel door het parlement hoopt te loodsen wordt weinig aan het terugdringen van het begrotingstekort gedaan. Sterker nog dat loopt bij ongewijzigd beleid verder op in de komende jaren. Het lijkt ons een kwestie van tijd voordat de obligatiemarkten het Witte Huis dwingen tot een behoudender begrotingsbeleid en zo bezuinigingen afdwingen. De rente op Amerikaanse staatsobligaties is een belangrijk ankerpunt, bijvoorbeeld voor de hypotheekrente en voor de tarieven waartegen ondernemers zich financieren. Een overheid die zijn huishoudboekje niet op orde heeft, is dus uiteindelijk ieders probleem. De afwaardering van de Amerikaanse staatsschuld door kredietbeoordelaar Moody’s was in onze ogen meer symbolisch. De te hoge begrotingstekorten leiden niet op korte termijn tot pijn, maar zijn een sluimerend probleem: ‘a death by a thousand cuts’ zeggen de Amerikanen en zong Taylor Swift. Wij zeggen daarop dat de Verenigde Staten nu wel over de helft zijn…
Ben erbij in mei
Naast afkortingen houden beleggers ook van clichés, omdat er vaak een kern van waarheid in zit. Een welbekend beleggerscliché is: ‘go away in May, but remember to be back in September’. Dat gold dit jaar in ieder geval niet voor een belegging die wij aan het begin van de maand aan de door ons beheerde portefeuilles toevoegden. Wij hadden al langer een belegging in uraniumdelvers, deze belegging viel tegen en profiteerde niet van de groei in investeringen in kernenergie die wij voorzien. Daarom zijn wij op zoek gegaan naar een belegging die niet alleen blootstelling heeft naar de uraniummijnbouwbedrijven en de grondstof zelf, maar naar de gehele keten, denk dan aan ondernemingen die uranium verrijken, kerncentrales exploiteren, onderhouden en ontwerpen. Ook hebben wij de positie in dit thema uitgebreid. In de Strategiebrief van een jaar geleden hebben we uitgelegd hoe de investeringen in nucleaire energie leiden tot een tekort aan uranium. Met de nieuwe ETF verwachten we beter gespreid van de investeringsgolf in kernenergie te kunnen profiteren.. Afgelopen maand regende het positieve berichten over nucleaire energie, daar profiteerde onze nieuwe belegging van. Ook de ‘oude’ belegging profiteerde, maar in veel minder mate, zie Grafiek 3.
Dat Trump ook decreten ondertekent die bijdragen aan stijgende aandelenkoersen bewijst Grafiek 3. Trump tekende namelijk op 23 mei een aantal decreten die de vergunningsprocedure voor het bouwen van kerncentrales verkort. Binnen 25 jaar zou daardoor de kernenergiecapaciteit verviervoudigen. Ook in Duitsland, dat na de ramp in Fukoshima rücksichtslos afscheid nam van kernenergie, is de toon gewijzigd. De nieuwe bondskanselier Merz noemde de sluiting van de Duitse kerncentrales al eerder een strategische fout. Met het vertrek van de Groenen uit de regering staat de Duitse deur nu weer open voor kernenergie. Inmiddels haalt Duitsland 60% van de elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen, maar voor de overige 40% zoekt men een duurzamere oplossing dan bruinkool. De Duitsers zien wel wat in kleine modulaire reactoren, die relatief snel te bouwen zijn. Daarnaast verwacht men dat kernenergie een belangrijke rol kan spelen in de productie van groene waterstof. Merz gaat daarin mee met Macron. De Franse president ziet kernenergie (goed voor 70% van de Franse elektriciteitsproductie) graag onder de noemer groen, waardoor er meer investeringsstromen op gang kunnen komen. Kernenergie kan daarmee een belangrijke rol spelen in het halen van de klimaatdoelstellingen van de Europese Unie. Kernenergie maakt dan ook onderdeel uit van de EU-taxonomie (classificatie van duurzame beleggingen).
Nu de Duits Franse as op dit gebied op één lijn zit ontstaat in Europa een nieuw elan op het gebied van kernenergie. Ook Denemarken en Italië staan open voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Zelfs Nederland lijkt langzaam, zoals inmiddels helaas gebruikelijk, progressie te maken op dit thema. Enfin, is er dan nog iemand tegen? Jazeker, Oostenrijk is nu het enige Europese land dat tegen kernenergie is.
Ontwikkelingen Optimix maatwerk
Wij hebben een positie ingenomen in de VanEck Uranium and Nuclear Technologies UCITS ETF. De ETF kochten wij in plaats van de Sprott Uranium Miners UCITS ETF. Wij verwachten dat recente geopolitieke ontwikkelingen en de opkomst van nieuwe technologieën, zoals kleine modulaire reactoren en kernfusie, zorgen voor een verbreding van de beleggingskansen rondom het thema nucleaire energie. De Sprott Uranium Miners UCITS ETF, welke zich primair richt op mijnbouwbedrijven, wordt als minder passend gezien om hierop in te spelen. De VanEck Uranium and Nuclear Technologies UCITS ETF biedt een bredere blootstelling aan bedrijven uit de hele waardeketen van kernenergie. Bovendien heeft de ETF van VanEck een lagere kostenratio (0,55%) dan de ETF van Sprott (0,85%).