Dit is marketing materiaal
“Er wordt nooit zoveel gelogen als voor een verkiezing, tijdens een oorlog en na een jachtpartij”
Otto von Bismarck
Economisch tumult
In de zomermaanden zijn de handelsvolumes op de beurzen vaak ‘dun’. Bij die lage volumes kunnen de koersuitslagen groot zijn. Zo geschiedde bij de start van augustus. Bij het ontwaken op maandag 5 augustus kleurden de schermen rood. De Japanse aandelenmarkt daalde met 12% en trok andere Aziatische beurzen mee omlaag. Ook in de rest van de wereld panikeerden beleggers en werden aandelen ‘en masse’ verkocht (en gekocht natuurlijk).
Deze verslechtering van het sentiment komt niet uit de lucht vallen. In de voorafgaande week konden de kwartaalcijfers van de grote technologie-ondernemingen Magnificent Seven beleggers niet bekoren. Ook zetten tegenvallende macro-economische en arbeidsmarkt indicatoren een rem op het enthousiasme.
Maar waarom daalde de Japanse markt zo fors? Daarvoor moeten we naar de allesbepalende centrale banken kijken. Terwijl de ECB en de Federal Reserve de afgelopen jaren de rente verhoogden deed de Bank of Japan dat niet, met een enorme verzwakking van de Japanse yen tot gevolg. Geld lenen in Japanse yen tegen een lage/negatieve rente was populair. Met het geleende geld werden hoger renderende beleggingen gekocht, een klassieke ‘carry trade’ derhalve. Japanse aandelen waren in trek, maar ook buitenlandse beleggingen. Pas in maart van dit jaar verhoogde de Bank of Japan haar beleidsrente van -0,10% naar +0,10%. Op 31 juli volgde een tweede renteverhoging naar +0,25%. De Bank of Japan ging daarmee wederom in tegen de beweging van de Federal Reserve en ECB, want laatst genoemden staan op het punt om hun monetaire beleid juist weer aanzienlijk te gaan verruimen. Goedkoop lenen in yen en daarmee hoger renderende beleggingen kopen werd daardoor lastiger. Dat besef begint door te dringen. Door de dalende koersen op de aandelenmarkten van de afgelopen weken, is de ‘yen carry trade’ plots uit de gratie. De hiermee aangekochte beleggingen worden verkocht en buitenlandse valuta worden weer teruggewisseld naar de yen. Flinke koersuitslagen en een stijgende yen is het gevolg.
De Japanse yen is net zoals Amerikaanse technologie-aandelen rijp om ‘ontlucht’ te worden, het ventiel is geopend en een correctie vanaf de opgeblazen koersen is gezond.
Als trouwe lezer weet u dat wij eerder dit jaar al wat voorzichtiger zijn geworden. Al voor de zomer verkochten wij een flink deel van de aandelen in uw portefeuille. De huidige beursmalaise raakt u (& ons) daardoor nu minder hard. De opbrengsten uit de aandelenverkoop hebben wij gebruikt om obligatie-beleggingen, een erkende ‘safe haven’ in tijden van beurspaniek uit te breiden. Ook de riante goud-positie, eveneens een vluchthaven voor angstige beleggers, biedt dezer dagen soelaas. Natuurlijk zijn beleggingsverliezen in heftige tijden als deze niet geheel te vermijden. Ook hebben de grondstoffenposities thans te lijden onder de mindere groeivooruitzichten. Wij volgen de koersuitslagen op de voet en passen de beleggingsmix van de door ons beheerde portefeuilles uiteraard aan als wij dat opportuun vinden. Correcties als deze resulteren meestal in een goede gelegenheid om de aandelenweging weer te verhogen en zo toekomstig rendement aan uw portefeuille toe te voegen!
Politiek tumult
Op het moment dat de zomervakantie losbarstte, was het ook op politiek vlak gedaan met de rust. Op de politieke aandelenmarkt werd Joe Biden een pennystock, piekte Donald Trump nadat hij een aanslag op zijn leven overleefde en steeg Kamala Harris met 179% in juli. In de Verenigde Staten wordt bijna alles in geld uitgedrukt, dus kan er ook ‘belegd’ worden in wie de volgende president wordt. Op deze politieke aandelenmarkt zagen we de koers van Harris al oplopen, voordat Biden zich officieel terugtrok. In het verleden gaven deze koersontwikkelingen vaak een betere voorspelling dan de enquêtes van opiniepeilers. Op de laatste handelsdag van de maand steeg Harris zelfs boven Trump uit, zie Grafiek 1. Harris trekt meer zwarte, latino, vrouwelijke en jongere kiezers dan Biden. Alleen onder 50 plussers scoort zij minder goed.
Trump ‘piekte’ min of meer gelijktijdig met de Amerikaanse aandelenmarkten, daarover later meer. In aanloop naar de presidentsverkiezingen zullen wij u in de Strategiebrief op de hoogte houden van de koersuitslagen die daarmee samenhangen.
Politieconomie
In 1992 won William Jefferson Clinton de verkiezingen van George Herbert Walker Bush. Een befaamd citaat waarmee Clinton het sentiment beïnvloedde was ‘it’s the economy, stupid’, waarmee Bush destijds de schuld van een recessie in de schoenen kreeg geschoven. Inderdaad is de (on)zekerheid over de eigen portemonnee van groot belang voor het kiezersgedrag en politici spelend daar handig op in. Tegelijkertijd zijn politieke keuzes ook van grote invloed op de economie, daarom volgen wij de verkiezingen in ’s werelds grootste economie met veel interesse. Een voorbeeld van de grote invloed van politieke keuzes op de financiële markten is de inschattingsfout van president Macron. Hij riep verkiezingen uit en dat resulteerde in een gefragmenteerd parlement. Niet het rechtse Rasssemblement National werd de grootste partij – opiniepeilers zaten ernaast – maar het linkse blok Nouveau Front Populaire. De angst voor een rechtse meerderheid zorgde op de financiële markten voor een hogere kredietvergoeding op Franse staatsobligaties. De zege van het linkse blok nam iets van die eerste schrik weg, maar de patstelling die is ontstaan vertaalt zich nog altijd in een hogere kredietopslag voor Franse staatsschuld, zie Grafiek 2. Vooralsnog genieten de Fransen en de wereld van de Olympische Spelen, maar de rekening zal, mede dankzij Macron, toch nog wat hoger uitvallen. Trouwens, het Elysee, Macron’s presidentieel paleis, boekt dit jaar een recordtekort van € 8,3 miljoen. Macron’s exorbitante diners in Versailles met Koning Charles en genodigden als Mick Jagger (€475.000) en in het Louvre met de Indiase premier Modi (€400.000) zijn hier mede debet aan. De kater komt zoals zo vaak later.
In het Verenigd Koninkrijk trof de nieuwe Labour regering een begrotingsgat aan waar heel Stonehenge in zou passen. De Conservatieven beloofden geld dat er niet was, waardoor nu de tunnel onder Stonehenge geschrapt wordt, evenals de aanleg van spoorlijnen en de bouw van ziekenhuizen.
Terug naar de Verenigde Staten. Ook daar zien we de gevolgen van de politieke ontwikkelingen op de financiële markten. Toegegeven, er spelen meer factoren een (grotere) rol in deze koersontwikkelingen. Toch staan we eerst stil bij het samenvallen van de politieke en beursontwikkelingen. Na de ‘Trumppiek’ op 15 juli (zie Grafiek 1) en samenvallend met de opkomst van Harris zagen wij technologiebeurs Nasdaq dalen (-5%), Trump is verworden tot voorvechter van deregulering voor de technologiereuzen. Trump is tegen verduurzaming en voor de winning van fossiele energie. Een index met duurzame aandelen steeg (+2%) toen Harris zich aandiende, aandelen van olie-exploratie ondernemingen (-1%) daalden. Trump is voor importtarieven op, in zijn ogen, oneerlijke concurrentie uit bijvoorbeeld Mexico. De Mexicaanse peso won aan kracht (+4%) ten op zichtte van de Amerikaanse dollar.
Uiteindelijk telt de economie echter zwaarder dan de politiek bij de koersvorming op de (mondiale) financiële markten. In juli kwamen er tegenvallende cijfers uit voor zowel de dienstensector als de maakindustrie in de Verenigde Staten. De werkloosheid liep licht op naar 4,3%. Halverwege het tweede kwartaalcijferseizoen is onze constatering dat de omzet- en winstgroei voor beursgenoteerde ondernemingen goed is, maar dat de grote technologie-ondernemingen de hooggespannen verwachtingen niet kunnen waarmaken. Daarom ruilen beleggers vanuit de zogenaamde Magnificent Seven naar aantrekkelijker gewaardeerde aandelen. De minder uitbundige economische groei, de afnemende inflatie en licht gestegen werkloosheid, geven de Federal Reserve wel de speelruimte haar beleidsrente te verlagen. De voorzitter van het stelsel van centrale banken, Jerome Powell, gaf aan dat de rente hoogstwaarschijnlijk in september verlaagd wordt. Valuta in opkomende markten, zoals Mexico, kunnen daardoor wat sterker worden ten opzichte van de Amerikaanse dollar.
Echter, de zwakkere groeivooruitzichten vormden een rem op de grondstoffenprijzen. Ook hier spelen echter geopolitieke invloeden doorheen. Zo daalde de olieprijs, omdat de groei in de twee grootste economieën ter wereld, de Verenigde Staten en China vertraagt. De geopolitieke spanningen in het Midden-Oosten zorgden aan het einde van de maand weer voor oplopende olieprijzen.
Kortom, economie en politiek zorgen beide voor hun eigen dynamiek en wij wegen beide dan ook doorlopend om voor u een Optimale Mix aan beleggingen samen te stellen die onder meerdere scenario’s goed presteert. Wij houden u op de hoogte en wensen zowel de vakantiegangers als de thuisblijvers een mooie zomer toe.
Ontwikkelingen Optimix Duurzaam
Juli was een maand met meerdere gezichten. In de eerste helft stegen aandelen en de Amerikaanse S&P 500 Index bereikte op 16 juli een recordstand. In de tweede helft daalden de beurskoersen en werden de opgebouwde rendementen weer ingeleverd. Met name de technologiesector daalde, onze blootstelling is al geruime tijd beperkt, dus wij ondervonden hier weinig hinder van. De iets minder uitbundige economische groeivooruitzichten zette aandelen uit de grondstoffensector onder druk. Ook grondstoffen die benodigd zijn voor de energietransitie, zoals koper en uranium daalden. Dit kostte helaas relatief rendement. Op een sterke slotdag werd vervolgens terrein goed gemaakt. Reden hiervoor was de renteverlaging die de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, in het vooruitzicht stelde voor september. De Federal Reserve stelde dat de inflatietrend, de economische groeivooruitzichten en de arbeidsmarkt dit toelaten. Obligaties werden hierop omarmd door beleggers, waardoor de koersen stegen en de kapitaalmarktrente daalde. Per saldo eindigde uw portefeuille de maand zodoende in de plus.
Gedurende de maand werd afscheid genomen van SKY Harbor US Short Duration Responsible High Yield. Onlangs maakte SKY Harbor bekend dat de Europese beleggingsfondsen worden overgenomen door Impax Asset Management. SKY Harbor US Short Duration Responsible High Yield wordt daarmee onderdeel van het in opbouw zijnde vastrentende waarden aanbod van Impax. Bij deze verkoop gaan twee portefeuillebeheerders mee naar Impax. De oprichters en in onze ogen belangrijkste cultuurdragers van de short duration beleggingsfilosofie, gaan niet mee. Volgens onze analyse verandert er significant veel aan de kwaliteit van het fonds en de onderliggende organisatie, mensen en beleggingsproces. Vanwege de mogelijke gevolgen hiervan voor het beheer van de strategie namen wij afscheid van deze positie. De positie in Sky Harbor werd een-op-een naar Neuberger Berman Global High Yield SDG Engagement Fund geruild. Dit fonds is tevens een SFDR artikel 8 fonds. Het fonds belegt middels een gedegen bottom-up selectieproces in schuldpapier van bedrijven met een rating lager dan investment grade. Naast een goed financieel rendement beoogt het fonds bij te dragen aan het realiseren van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG's) van de Verenigde Naties. Hiervoor maakt Neuberger Berman gebruik van een actieve dialoog met de emittenten van de obligaties waarin wordt belegd.